2000 yılında Nobel Kimya Ödülü sahibi Paul Crutzen, insanoğlunun gezegen üzerinde yarattığı derin etkiyle karakterize edilen yeni bir jeolojik çağa atıfta bulunmak için ‘antroposen’ terimini icat etti. Şimdi, Kansas Üniversitesi’nden bir grup uzman, bu terimin Ay’ı da kapsayacak şekilde genişletilmesini önerdi, çünkü bunun aynı zamanda insanın ve onun ilerlemesinin silinmez bir şekilde damgalandığına inanıyorlar.
Bilim insanları, bugün ‘Nature Geoscience’ dergisinde yayınlanan makalede açıkladıkları gibi, Ay’daki insan faaliyetleri nedeniyle yeni bir jeolojik dönem olan ‘Ay Antroposeni’nin ortaya çıkmakta olduğunu ileri sürüyorlar. Makalede, insanların ay tozunu ilk kez 1959’da rahatsız ettiğine ve o zamandan bu yana yüzden fazla uzay aracının Ay’a inerek Ay’ın ortamını önemli ölçüde değiştirdiğine dikkat çekiliyor.
‘Ay Antroposeni’ kavramı, insan faaliyetinin Ay üzerindeki etkisi konusunda farkındalık yaratmayı ve gelecekteki olumsuz çevresel etkileri önlemeyi amaçlıyor. Aynı zamanda, halihazırda siyasi veya hukuki korumadan yoksun, tarihi ve antropolojik değeri olan yerlerin hassasiyetine de işaret ediyor.
Makale, gelecekteki ay misyonlarının, ay ortamı üzerindeki zararlı etkileri hafifletmeyi dikkate alma ihtiyacını vurguluyor ve Ay’daki tarihi eserlerin korunması ve kataloglanması çağrısında bulunuyor. Yazarlar, Ay’daki ayak izleri ve kalıntıların, arkeolojik kayıtlara benzer değerli kaynaklar olduğuna ve insanlığın Dünya dışındaki yolculuğunun bir parçası olarak korunması gerektiğine inanıyor.
Ay Antroposeni kavramının uygulanması, Ay’ın değişmeyen bir ortam olduğu mitini ortadan kaldırmaya yardımcı olacak ve geçmişte, günümüzde ve gelecekte Ay yüzeyindeki insan etkisinin önemini vurgulayacaktır. Araştırmacılar çok geç olmadan Ay yüzeyindeki etkimiz hakkında tartışmalara başlamayı umuyorlar.
