Batı uygarlığı süper bitki arayışındadır çünkü insan yaşamının hızı çok hızlı hale gelmiştir. Neyse ki doğa, vücudun büyük ve uzun vadeli stres koşullarına uyum sağlamasında son derece yararlı olan, dengeyi yeniden sağlamak ve ağır fiziksel ve zihinsel çabayı daha kolay taşımak için son derece yararlı olabilen bir grup bitki olan adaptojenik bitkileri doğurmuştur. Rijeka’dan bitki aromaterapisti Goran Smirčić diyor.
Bu bitkilerle ilgili ilk araştırma, Dr. N. Lazarev’in çalışmaları ile 1947 yılına kadar uzanır ve bunu Rus bilim adamlarının (Saratikov, Krasnov ve diğerleri) çeşitli çalışmaları takip eder ve sonunda bu terimin kullanımıyla tanınırlık kazanır. ‘adaproten’ 20. yüzyılın sonlarında uluslararası ve ulusal enstitülerde (bitkisel ilaçlara eğilimi olmayan Amerikan FDA’da bile) kullanılmaya başlanmıştır.
Smirčić, Lazarev’in aklına kan damarlarını genişleten bir Fransız farmasötik bileşiğini araştırırken tesadüfen bu ismi koyma fikri geldi; bileşiğin aynı zamanda vücudun strese karşı direncini de arttırdığını fark etti, diye açıklıyor Smirčić.
Resmi tıp hala adaptojenleri tavsiye etme eğiliminde değil çünkü elimizde amacı, dozları ve önlemleri belirleyen yeterli sayıda yüksek kaliteli bilimsel çalışma yok. Öte yandan, doktorlarla çalışma deneyimlerim, birçoğunun genel olarak adaptojenlere ve şifalı bitkilere olumlu baktığını gösteriyor, bu yüzden doğal ilaçların zamanının henüz gelmediğini varsayıyorum, diyor muhatap.
Adaptojenlerin zararsız bir adı vardır, dolayısıyla kullanımlarının da zararsız olduğunu söylemeye gerek yok. Ancak elbette, herhangi bir şifalı bitkide olduğu gibi, onu almanın da önlemleri, izin verilen dozları, ilaç etkileşimleri veya kontrendikasyonları vardır.
Herhangi bir ilaç kullanmayan sağlıklı bir kişi, belli bir doz ve uygulama süresine uymak koşuluyla adaptojenleri sorunsuz bir şekilde kullanabilir. Organizmanın ara sıra “desteklenmesi” kötü değildir, bu bitkilerin var olmasının nedeni budur. Ancak alım zamanına özellikle dikkat etmek gerekir; çünkü sürekli “stresli” bir organizma uzun süre en iyi şekilde çalışmayacaktır. Herhangi bir sağlık sorunu veya hastalığı olan ve herhangi bir tıbbi tedavi gören kişiler, bir uzmana danışmadan adaptojen kullanmamalıdır. Uzman bir anamnez alacak, mevcut durumu değerlendirecek ve buna göre belirli bir adaptojeni, alım şeklini ve kullanım zamanını önerecek – Smirčić, adaptojenik bitkilerin etkilerini açıklarken vurguluyor.
Rhodiola (Rhodiola rosea): Çok geniş bir adaptojenik etkiye sahiptir, pilotlar, astronotlar ve ekstrem dağcılar tarafından kullanılır. Genel olarak depresyonun, yorgunluğun ve stresin etkisini azaltır, vücudun zararlı maddelere karşı direncini artırır ve çalışma kapasitesini artırır. Bu ilaç etkileşimini alma konusunda çok az kısıtlama vardır. Etkisi birkaç gün sonra sakinlik ve daha net muhakeme şeklinde görülebilir.
Asya ginsengi (Panax ginseng): Uyarıcı etkisi olan bir adaptojen olduğundan vücut üzerindeki etkisi güçlüdür ve kontrol edilmesi gerekir. İçerdiği bileşiklerin stres üzerinde olumlu etkisi, anti-tümör ve antioksidan özelliklerinin yanı sıra radyasyon direnci de araştırılmıştır. Sporcular ve zorlu psikofiziksel çabalara maruz kalan kişiler tarafından alınır. Uyarıcı olduğundan yüksek tansiyonu olan, depresyon ve kan sulandırıcı ilaç kullanan kişilerde dikkatli olunması gerekir. Esas olarak üç ay boyunca kullanılır. Deneyimler özellikle sporcular ve periferik dolaşım sorunları olan kişiler için iyidir.
Sibirya ginsengi (Eleuterococcus senticocus): Vücudun ek olarak “tazelenmesi” gereken Rus sporcularda, astronotlarda, askerlerde ve mesleklerde de yaygındır. İmmün sistemi uyarıcı, antioksidan ve antitümör kapasitesine sahiptir. Bu etkiden sorumlu bileşikler triterpen eleutherosidler grubundandır. Alman Komisyonu E, Kore ginsenginde olduğu gibi, yorgunluk, halsizlik, hastalık sonrası iyileşme ve zihinsel yeteneklerde artış için kullanılması konusunda olumlu görüş bildirdi. Esas olarak üç ay boyunca kullanılır.
Ashwagandha (Withania somnifera): Bitki uzun zamandır Hint Ayurveda’sında vücut için bir tonik olarak biliniyor. Pek çok hastalık üzerinde geniş bir etki yelpazesine sahip, oldukça şifalıdır. Aynı zamanda uyarıcı ve sakinleştirici etkiye sahip olduğundan psikofiziksel stresin önlenmesinde olağanüstüdür ve bu biyokimyasal ve enerjik açıdan dengeyi getirebilir. Zararsız bir bitki olduğu söyleniyor ancak hamile kadınların, emziren annelerin ve bazı tıbbi tedavi gören kişilerin dikkatli olması gerekiyor. anti-tümör ve antiinflamatuar özelliklere sahiptir. Sinir sisteminin aktivitesini arttırır, ancak bilinen sinirlilik ve heyecan ile klasik bir uyarıcı etkisine sahip değildir. Karaciğerin koruyucusu olarak görev yapar.
Cordyceps (Cordyceps sinensis): Mantar ve solucan arasındaki eşsiz bir melezdir. Çok değerli adaptojenik etkiler gösterdi ve geleneksel olarak gençleştirme ve iyileşme için, erkek iktidarsızlığının ve bir dizi hastalığın tedavisi için organizma toniği olarak kullanıldı. Aktif madde kordisepindir. Bunu, tümörün önlenmesi potansiyeline sahip olabilecek DNA hasarını onarma yeteneğine bağlıyorlar. Organizmanın enerji ve uyanıklık seviyesini yükseltir.
